Petra ter Doest is een unieke LinkedIn-expert die werkt vanuit de professionele identiteit online. Haar specialisme ontwikkelde zij na een loopbaan als journalist en adjunct-hoofdredacteur van Elsevier. Zij deelt graag haar ervaringen en geeft haar visie over de belangrijke rol die LinkedIn speelt bij het vinden van een nieuwe functie.
‘Ik heb het altijd bijzonder gevonden dat Transitium Groep mij de ruimte gaf om een programma te ontwikkelen dat gericht is op het jezelf professioneel kunnen definiëren, in plaats van even een profieltje aanmaken. Ze zagen, en zien, goed het belang voor mensen die een re-integratie programma volgen in de APPA’
Kun je iets over je achtergrond vertellen en hoe je LinkedIn expert geworden bent?
Ik kom uit de journalistiek, ik werkte het laatst bij Elsevier waar ik 4 jaar in de hoofdredactie zat. Ik nam ontslag met het doel mijn horizon te verbreden. Rond 2010 sprak ik Arie-Paul van Transitium Groep en we kregen het over LinkedIn. In die tijd wist niemand goed wat je er nou eigenlijk mee moest en hij vroeg mij of ik zou kunnen helpen. Nou ja dacht ik, LinkedIn gaat over publiceren, als in “iets openbaar maken”, daar weet ik wel wat van. Het voelde daarom wel logisch hier iets mee te doen.
Als ik terugkijk is het grappig hoe basaal het was wat we deden in het begin. We organiseerden workshops en Transitium kocht laptops om mee te werken omdat mensen die nog niet zelf hadden. We waren zelfs nog bezig met het uitleggen van de knoppen op de laptop. Deelnemers wisten ook niet goed wat een sociaal medium was, ze vonden het eng en hadden allerlei drempels om er iets mee te doen.
Ik heb het altijd bijzonder gevonden dat Transitium Groep mij de ruimte gaf om een programma te ontwikkelen dat gericht is op het jezelf professioneel kunnen definiëren, in plaats van even een profieltje aanmaken. Ze zagen, en zien, goed het belang voor mensen die een re-integratie programma volgen in de APPA.
Hoe zie jij LinkedIn?
Wat begon als een CV database op internet heeft zich ontwikkeld tot een breed platform met zeer krachtige mogelijkheden. Het profiel is de basis en vandaaruit kun je contact houden met iedereen in je netwerk waarmee je een connectie hebt gemaakt. Ook met mensen die je al lang niet hebt gezien. Dat contact met een breed en divers netwerk is essentieel voor iemand in een loopbaantransitie. We weten uit allerlei onderzoek dat op enig moment iemand uit het netwerk een essentieel zetje geeft dat leidt tot een nieuwe baan. Wie dat is, weet je op voorhand niet. Daarom is het zo bijzonder dat je via LinkedIn met zoveel mensen uit verschillende werelden in contact kunt blijven. Inmiddels gaat mijn begeleiding voor een belangrijk deel over dat stuk: hoe je contact kunt houden met jouw online netwerk op een manier die werkt en voor jou goed voelt.
Wat is de kracht van LinkedIn voor het openbaar bestuur?
Mensen met hart voor politiek en openbaar bestuur vinden het formuleren van een persoonlijke missie en hun drijfveren niet zo ingewikkeld. Ze kunnen goed uitleggen welke bijdrage ze willen leveren in deze wereld. Voor een effectieve aanwezigheid op LinkedIn is een persoonlijke missie belangrijk. Naast de informatie die je geeft over banen en opleidingen, laat je daarmee je eigen persoonlijke inkleuring zien. Ik werk ook veel buiten de publieke sector en zie het verschil. Mensen in bijvoorbeeld de financiële sector of de IT hebben natuurlijk ook diepere drijfveren. Maar zij zijn niet zo aangemoedigd langs die lijnen te denken.
De persoonlijke missie levert ook invalshoeken voor berichten op LinkedIn. Vanuit wat je drijft, kun je op een inhoudelijke manier vertellen over waar je mee bezig bent. Met als bijkomend voordeel dat je verder kunt gaan dat directe marketing voor jezelf. Die leidt doorgaans toch alleen maar tot wat opschepperige en voorspelbare informatie over de laatste geweldige bijeenkomst.
Een ander aspect dat aandacht verdient, is de toon. Mensen die de actieve politiek verlaten om bijvoorbeeld als bestuurder of adviseur verder te gaan, moeten echt wennen. Ze zijn gewend op sociale media dingen op scherp te zetten, en nu moeten ze leren op andere manier te formuleren.
Je hebt een jarenlange ervaring met LinkedIn. Welke ontwikkelingen zie jij?
Wat je ziet is dat LinkedIn begon als een soort dating site voor werk. Een plek waar je je cv kon ophangen en waar je gevonden kon worden. De algoritmen draaiden om zoek- en matchtechnologie. Vervolgens werd LinkedIn daarnaast een sociaal platform dat zich richtte op bezoekers die terugkomen om interessante informatie te vinden. Eerst waren daarvoor beroemde managers ingezet maar gaandeweg werden de gebruikers aangemoedigd zelf berichten te plaatsen. Zo is uiteindelijk de samenhang tussen profiel, netwerk en activiteit ontstaan die het platform nu zo krachtig maakt.
Sociale media komen en gaan, hoe zie jij de toekomst van LinkedIn?
Wat opvalt is de strijd tegen nepaccounts waar alle sociale media mee te maken hebben. Overigens ontraad ik de verificatiemethode die LinkedIn nu nadrukkelijk aanbiedt omdat die niet aan Europese opvattingen over privacy voldoet. Maar dat terzijde. Dan is er natuurlijk AI. Voor een deel kan je hier als gebruiker iets aan hebben om goede profielteksten te schrijven of een post laten schijven door ChatGPT. Je kunt er goede teksten uit halen, misschien beter dan je zelf zou kunnen. Maar een voorwaarde is wel dat je je daarin bekwaamt, anders produceer je enkel niet authentieke informatie. En daar zit niemand op te wachten. LinkedIn zet AI ook in voor recruitment maar er is nog een lange weg te gaan. Je ziet al werkgevers na wat experimenten terugkeren naar het oude handwerk. Nog een belangrijke ontwikkeling is dat LinkedIn inmiddels het laatste sociale medium is waarop gebruikers zelf berichten maken. Op de andere platformen hebben professionele influencers de berichtgeving overgenomen. Het is spannend hoe LinkedIn hiermee om gaat.
Hoe weet je of het gebruik van LinkedIn tot succes leidt?
Van deelnemers weten we dat ze vaker worden gevonden, door partijen door wie ze ook gevonden willen worden. Er zijn ook prachtige voorbeelden van de rol van het netwerk. Die komt naar voren bij mensen die zelf een post hebben geplaatst om connecties te betrekken bij een nieuwe stap. Elke loopbaan heeft wel eens een hikje dus iedereen herkent dat moment. Als mensen zo’n post goed aanpakken, oogsten ze enorm veel leuke reacties, soms wel over de honderd of meer. Daar gaat warmte van uit en nog belangrijker: er zitten altijd een paar reacties tussen die tot concrete gesprekken leiden.
Heb je een eenvoudige tip voor bestuurders om hun LinkedIn profiel aantrekkelijk te maken?
Een goede foto klinkt voor de hand liggend maar is het blijkbaar niet. Ik keur er vaker een af dan dat ik er een goedkeur. De officiële, formele foto van de vorige baan als politiek bestuurder is niet per definitie geschikt voor de nieuwe fase die misschien om meer losheid vraagt. De alternatieven die mensen vervolgens aandragen zijn juist vaak vakantiefoto’s die te informeel zijn en wat amateuristisch ogen. Bij vrouwen vind ik de foto wel eens te jong en meisjesachtig. Mijn tip daarom: laat een portretfoto maken door iemand die er verstand van heeft, neem een witte achtergrond, zorg voor goed daglicht, trek kleding aan die past bij de volgende rol, kijk vriendelijk en open, recht in de camera. Neem het poseren serieus.
Op een profiel kun je veel meer beeld laten zien. Mensen in het openbaar bestuur hebben daarvoor wel eens een blinde vlek. Ze zijn denkers, ze houden van woorden en kunnen uren dubben over een tekst. Ze vergeten wel eens dat visuele informatie de doorslag kan geven bij het maken van contact.
